ایران - مشهد مقدس
اداره کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق
نقش سازمان زمین‌شناسی در کارآفرینی - معادن واگذار شده (بخش اول)
معدن طلای ارغش (از اکتشاف تا بهره برداری)
توسط: محمد جعفری
معدن طلای ارغش در نیمه شمالی استان خراسان و در 45 کیلومتری جنوب غرب شهرستان نیشابور قرار گرفته است. دسترسی به معدن از راه فرعی منشعب شده از کیلومتر 44 جاده آسفالته نیشابور - کاشمر و جاده روستای حسن آباد امکان پذیر است.
معدن طلای ارغش واقع در بخش میانی ایالت متالوژنیکی مدیترانه - تتیس - هیمالیا (که یکی از سه کمربند طلادار تیپ آتش‌فشانی دنیا است)، واقع گردیده است. منطقه مورد نظر به لحاظ تقسیمات زمین‌شناسی ایران؛ در زون ایران مرکزی و در واحد ژئوتکتونیکی سبزوار و بالای زون تکنار واقع شده است. گسل‌های جوین و گسل بزرگ کویر به ترتیب در شمال و جنوب منطقه مورد مطالعه بوقوع پیوسته‌اند.
سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور در سال 1373با شروع عملیات اکتشافات ژئوشیمیایی در محور سمنان - تربت حیدریه در قالب 26 ورقه ژئوشیمیایی (1:100000) و در مساحتی حدود 42000 کیلومتر مربع مناطق پتانسیل‌دار (به ویژه برای عناصر Sb, Cu, Ag, Au) مشخص گردید. یکی از این مناطق، ناحیه ارغش است که در گوشه شمال غرب ورقه 1:100000 کدکن قرار گرفته است. بدین ترتیب با مشخص شدن منطقه ارغش به عنوان یکی از پتانسیل‌های طلادار، مرحله دوم اکتشاف عمومی و تفضیلی از سال 1376 توسط سازمان زمین‌شناسی آغاز گردید. حاصل این مطالعات شناسایی 5 محدوده طلادار (کانسارهای شماره 1، 2، 3، 4 و 5) و یک کانسار آنتیموان بود.
آنومالی‌های 3 و5 تحت عنوان "معدن طلای ارغش 1" و آنومالی‌های 1-2 -4 و طلا- آنتیموان تحت عنوان "معدن طلای ارغش2" طی فرآیند مزایده به بخش خصوصی واگذار گردیدند.
شرکت زنجیر ماهان اصفهان برنده مزایده معدن طلای ارغش1 پس از طی فرآیند اداری عملیات احداث واحد فرآوری طلا به روش تانک لیچینگ سیانیدی با ظرفیت 150 تن در روز نموده است.
عملیات اجرایی بهره‌برداری معدن در سه بخش عمده شامل استخراج، واحد خردایش و نرمایش و واحد استحصال طلا (تانک لیچینگ) انجام می‌شود. عملیات استخراج به صورت روباز با استفاده از بیل مکانیکی توسط شرکت‌های پیمانکار انجام می‌شود.
واحد خردایش و نرمایش هم با نصب یک سنگ شکن فکی و دو سنگ شکن مخروطی و چندین نوار نقاله و واحد استحصال هم با نصب یک آسیای گلوله‌ای و چندین تانک لیچینگ سیانیدی زنجیره تولید کامل کرده است.
میزان اشتغال‌زایی مستقیم و غیرمستقیم در معدن با ظرفیت روزانه (100 تا 150 تن)، در حال حاضر 30 نفر می‌باشد.
نمایی از کارگاه استخراج و رگه کانی‌سازی طلا
نمایی از واحد خردایش و نرمایش و استحصال سیانیدی طلا
