پیک خبری 8، فعالیت معاونت ها و ادارات فنی و اجرایی

همان‌گونه که در شماره‌ی گذشته به آن اشاره شد انتخاب رویکردی جدید در انعکاس فعالیت‌های ادارات فنی و اجرایی در دستور کار بوده است به نحوی که ضمن فاصله گرفتن از روال معمول گزارش کار بتواند اهم فعالیت‌های صورت پذیرفته در دوره سه ماهه را به سمع و نظر علاقمندان برساند، از این شماره گزارش فعالیت‌های مختلف به اختصار و انعکاس مهم‌ترین دستاوردها با هدف پرهیز از طرح مطالب خسته کننده تدوین و ارائه می‌شود.

عملکرد معاونت زمین شناسی (اداره های زمین شناختی و مخاطرات زمین شناختی) در سه ماهه اول سال 95

فرخ قائمی

در حال حاضر عملیات صحرایی تعداد 7 نقشه زمین شناسی توسط کارشناسان زمین شناختی این اداره در دست انجام است که از این میان به دلیل اهمیت به دو مورد اشاره می گردد:

1- اتمام برداشت‌های صحرایی دو نقشه زمین شناسی 1:25000 زمین شناسی: عملیات برداشت صحرایی تعداد دو نقشه زمین شناسی کاربردی 1:25000 گرمک به سرپرستی آقای مهندس اکرمی و مج به سرپرستی آقای مهندس اکبری مقدم در منطقه ششتمد واقع در جنوب سبزوار به اتمام رسید(90 %). مطالعات کتابخانه‌ای و برداشت زمینی نقشه های یاد شده در خرداد ماه سال گذشته آغاز شده بود. هم اکنون بررسی‌های آزمایشگاهی شامل مطالعه سنگ شناسی و فسیل شناسی نمونه های منطقه توسط همکاران اداره زمین شناختی در حال انجام است.

2- همکاری کارشناسان معاونت زمین شناسی با تیم کارشناسی تهران در منطقه کپه داغ: اکیپی از کارشناسان اداره زمین شناختی و اداره مخاطرات زمین شناسی جهت همکاری و همراهی با کارشناسان سازمان زمین شناسی تهران  به منظور تعیین و ارزیابی نقاط حفاری در مناطق کارستی (جهت مطالعات زمین شناسی منابع آب) در منطقه کپه داغ و تهیه نقشه زمین شناسی در دو مرحله ماموریت همکاری نمودند که منجر به تهیه نقشه و گزارش مربوطه گردید. از اولین نتایج این همکاری با توجه به تسلط کارشناسان مشهد به منطقه کپه داغ، بهبود ادامه عملیات و محل گمانه‌های حفاری بوده است. 

3- تهیه نقشه زمین شناسی استان خراسان شمالی با مقیاس 1:250000 که گزارش آن در بخش‌های دیگر پیک خبری آمده است.

4- انجام دو مرحله مأموریت در ارزیابی فرونشست ها در دو دشت نیشابور و سرایان و تهیه گزارش بازدید فرونشست سرایان.

5-  ارائه گزارش عملکرد سال 94 و برنامه های سال 95 در ستاد بحران. 

6- تدوین پروپوزال پایش فرونشست استان خراسان رضوی.

مجموع روزهای مأموریت های ستادی و عملیات برداشت های زمین شناسی مرتبط با فعالیت های معاونت زمین شناسی 8 نفر کارشناس به مدت87 روز بوده است.

2- واگذاری محدوده اکتشافی هیرد با 6 تن طلا به شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران: طی توافقات صورت گرفته بین سازمان زمین شناسی کشور و شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران در تاریخ 19/2/95 جهت ادامه اکتشاف، تجهیز، آماده‌سازی و بهره برداری کانسار طلای هیرد، محدوده اکتشافی هیرد پس از چند سال کار ارزشمند کارشناسان این اداره کل واگذار گردید.

کانسار طلای هیرد (نگینی درخشان بر دامن کویر) در فاصله 140 کیلومتری جنوب بیرجند واقع می‌باشد. عملیات اکتشافی سیستماتیک بر روی این محدوده توسط کارشناسان اکتشاف این اداره کل به سرپرستی آقای مهندس عسکری انجام که در نتیجه چهار تارگت طلادار شناسایی و مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است.

تهیه نقشه های ژئوشیمیایی، توپوگرافی و زمین شناسی-معدنی، حفریات سطحی، اکتشافات ژئوفیزیکی، حفریات عمقی (50 گمانه اکتشافی با متراژ کلی بالغ بر 5000 متر مغزه گیری)، برداشت قریب به 4000 نمونه و آنالیز و مطالعه آنها، گزارشات تخمین و ارزیابی و امکان سنجی طلا  از جمله اهم فعالیتهای اکتشافی منطقه می باشد. ماحصل این تلا ش ها تعیین ذخیره قطعی طلا به میزان 5800 کیلوگرم در دو تارگت طلادار محدوده معدنی هیرد بوده است.

شواهد اولیه حاکی از آن است که کانی سازی طلای هیرد از لحاظ ژنز و نحوه تشکیل می‌تواند از نوع کانسارهای طلای مرتبط با توده های نفوذی احیایی (RIRGS) باشد که این تیپ ذخایر در ایران برای اولین بار در این منطقه شناسایی و معرفی شده است. این نوع کانسارها می توانند ذخایر بالای یکصد تن طلا با خود داشته باشند به علاوه سایر عناصر پاراژنز از جمله قلع و تنگستن نیز در آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. 

امید است در فرآیند نقل و انتقال این محدوده معدنی با ارزش به شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران، بیش از یک دهه تلاش و کوشش کارشناسان سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور شکوفا شده و گرد فقر و محرومیت از چهره مظلوم این منطقه محروم زدوده شود.

عملیات صحرایی و گزارش برگه ژئوشیمیایی 1:100000 بالازرد

 

محدوده اکتشافی هیرد

عملکرد اداره آزمایشگاه شیمی در سه ماهه اول سال 95

سحرناز تاج بخش

آزمایشگاه شیمی در سه ماهه اول سال 95، برنامه ی خود را با ارزیابی عملکرد به توفیق‌ها و مشکلات احتمالی برنامه ی سال 94 آغاز کرد تا بر اساس شرایط موجود، نقاط قوت و ضعف خود را دریافته به تقویت و ترمیم آن‌ها بپردازد. از این رو همزمان با انجام وظایف متعدد از قبیل آنالیز نمونه های ارسال شده به آزمایشگاه، جابه جایی انبار اداره آزمایشگاه شیمی، ساماندهی دستگاه های قدیمی و ارائه ی سخنرانی علمی، دو فعالیت دیگر به شرح زیر انجام شده که به جهت اهمیت خاص به اطلاع می‌رسد:

1- تکمیل دو گزارش از مجموعه مستندات آزمایشگاه و آغاز فعالیت های تحقیقاتی در قالب طرح های درون بخشی

2- ساماندهی وضعیت نمونه های شاهد. نمونه های شاهد به منظور کنترل صحت و دقت اندازه گیری ها و نیز کنترل دستگاه ها مورد استفاده قرار می گیرند. تهیه ی بانک جامعی از نمونه های شاهد در برنامه ی امسال این آزمایشگاه گنجانده شده که در سه ماهه نخست سال، دسته بندی عنصری آنها به اتمام رسیده و کار بر روی کنترل نهایی نمونه های شاهد آهن در حال انجام است.

عملکرد اداره ژئوماتیکس (دورسنجی، GIS) در سه ماهه اول سال 95

بخش دورسنجی:

ریحانه احمدی روحانی

کارشناسان این بخش همزمان با انجام امور مختلف در دست انجام از قبیل پردازش داده‌ها، رقومی سازی نقشه ها، ورود داده ها به سامانه داده های مکانی و... تمرکز فعالیت های خود را در سال 95 به بحث تفکیک با هدف تهیه یک لایه پایه جهت تهیه نقشه های زمین شناسی نموده‌اند. چگونگی پردازش رقومی داده های دورسنجی، نقشی تعیین کننده در افزایش کیفیت خروجی داده‌ها و در نتیجه تفسیر بهتر و کامل‌تر این نتایج را در پی خواهد داشت.

کارشناسان این گروه تلاش نموده‌اند پردازش داده‌های دورسنجی ورقه‌های زمین شناسی ارجاع شده به این بخش (الست، عباس‌آباد، خرق و بام) را با توجه به موارد فوق انجام دهند لذا پردازش داده های SPOT-5، ETM+-PAN,IRS, ASTER را با ارایه چندین لایه داده از جمله : لایه داده استریوسکوپیک اسپات با تفکیک مکانی 5/2 متر، لایه بارز سازی گسل ها و خط واره ها، لایه تفکیک کربنات‌ها، بارزسازی بخشهای مافیک و سیلیسی و...  انجام داده تا گامی در جهت ارتقاء کیفیت پردازش داده‌ها در بخش دورسنجی مرکز مشهد بردارند.

 

 

عکس نقشه‌های ماهواره‌ای مربوط به نقشه 1:25000 عباس آباد 

پردازش دورسنجی پهنه اکتشافی خوسف در خراسان جنوبی و نگارش گزارش دورسنجی آن به پایان رسیده و آماده چاپ می‌باشد.

بخش GIS :

تورج مجیدی فیض آبادی

فعالیت های حوزه GIS اداره کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق در سه ماهه اول سال ٩٥ به تکمیل پروژه‌های باقیمانده از سال گذشته از جمله رقومی سازی نقشه های زمین شناسی و نقشه‌های زمین شناسی استان های دیگر (در راستای همکاری‌های فی مابین) و  آماده سازی مقدمات لازم جهت اجرای برنامه سال جاری، پرداخته است که از این میان می توان به موارد زیر اشاره نمود: 

1 ـ پروژه تهیه اطلس زمین شناسی اکتشافی خراسان شمالی: اتمام تهیه پروژه اطلس زمین شناسی اکتشافی شهرستان های استان خراسان رضوی و تهیه نقشه چهار شهرستان بجنورد، فاروج، راز و جرگلان و اسفراین در راستای پروژه اطلس زمین شناسی اکتشافی شهرستان‌های استان خراسان شمالی

2- ایجاد زیرساخت داده مکانی (SDI) مرکز: که در حال حاضر آماده سازی اطلاعات این زیرساخت در بخش های مختلف از جمله نقشه‌های اندکس، نقشه‌های توپوگرافی و جغرافیای کشور و استان‌های خراسان، پراکندگی نمونه‌های ژئوشیمیایی سیستماتیک، داده های مدل ارتفاعی رقومی زمین و . . .  در حال انجام است.

زیرساخت داده های مکانی

عملکرد اداره موزه و مستندات علوم زمین در سه ماهه اول سال 95

نسترن شجاعی کاوه

این عملکرد در سه حوزه قابل بررسی است:

اول؛ برنامه ریزی و راهبری بازدیدها: بازدیدهای عمومی 1450 نفر  (دانش آموزان و دانشجویان در مقاطع مختلف و بازدیدهای خانوادگی)، و دیگر بازدیدهای مقامات کشوری و خارجی که به مناسبت های مختلف از موزه و پروژه پارک موزه علوم زمین بازدید نمودند. مانند آقای دکتر اسماعیل قادری فر مدیرکل دفتر تجاری سازی معاونت علمی ریاست جمهوری و همراهان، آقای مهندس شاهمرادی پور از نهاد ریاست جمهوری، داوران شورای جهانی صنایع دستی و هیئت همراه (شایان ذکر است که در این بازدید که در راستای داوری شهر مشهد به عنوان کاندیدای "شهر جهانی سنگ‌های قیمتی" انجام شد، رئیس و مشاوران عالی این شورا از کشورهای مختلف مانند استرالیا، هند و عمان شرکت داشتند)، همچنین آقای دکتر کریستین بودل از دانشگاه جولیوس ماکسیمیلیانز ورزبورگ آلمان همراه با ایراد سخنرانی.

دوم؛ ادامه برنامه ساماندهی نمونه های موزه علوم زمین: در این راستا افزون بر نمونه‌های سنگ، کانی و فسیل که بارگذاری نرم افزاری و فیزیکی آن ها پیشتر شروع شده بود، سامانه نرم افزاری بانک میکروفسیل ها نیز راه اندازی و با کمک همکاران در اداره زمین شناختی بارگذاری آن آغاز شده است.  

سوم؛ فعالیت های جانبی: برگزاری روز جهانی موزه (18 ماه می): این موضوع در سال جاری مصادف شد با هفتادمین سالگرد تاسیس شورای جهانی موزه ها (ایکوم) و یکصدمین سال تاسیس اولین موزه در ایران، از دیگر برنامه هایی است که در سه ماهه اول سال اتفاق افتاد. این مراسم در دو روز پی در پی برگزار شد. در روز اول (27 اردیبهشت ماه) از همکاران سازمان دعوت به عمل آمد تا به اتفاق خانواده و میهمانانشان از موزه علوم زمین مشهد بازدید نمایند. در این روز خانواده های بازدیدکننده، دستاوردها و تلاش های عزیزانشان را در این اداره کل شاهد بودند. در روز دوم (28 اردیبهشت ماه) از جامعه پزشکان و داروسازان مشهد دعوت به عمل آمد تا ضمن بازدید از موزه و پروژه پارک موزه علوم زمین، به بررسی ارتباط نزدیک بین علوم زمین و علوم پزشکی و داروسازی بپردازند. در این ارتباط یک نفر از پژوهشگران جامعه پزشکی و یک نفر از همکاران این اداره کل سخنرانی نمودند. شایان ذکر است که در مراسم روز جهانی موزه که از طرف کمیته ملی ایکوم ایران در روز 29 اردیبهشت ماه در تهران برگزار شد، شرکت و تندیس موزه برتر که به مناسبت فعالیت‌های سال گذشته در دو زمینه "پژوهش" و "حفاظت و نگهداری" به موزه علوم زمین مشهد اهدا شده بود، دریافت شد. 

از دیگر فعالیت‌های انجام شده در این حوزه، پیگیری و دریافت مجوز تأسیس پارک موزه علوم زمین از اداره کل موزه های سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران است. این مجوز  که با ارائه طرح های توجیهی و محتوایی مستدل صادر شده است که پس از بررسی گزارش و فعالیت‌های آینده، تمدیدخواهد شد.

بازدیدهایی از موزه علوم زمین