توسعه مبتنی بر روابط برون سازمانی و تحقیقات کاربردی
توسط: محبوبه پرورش
در فرآیند توسعه مرکز مشهد که در پیک شماره 6 به اختصار مهم ترین محورهای آن، مطرح شد، به نظر می رسد در شرایط فعلی این مرکز، دو موضوع بیش از سایر محورها نقش آفرین و مؤثر بوده و خواهند بود:
1- فعالیت های برون سازمانی 2- تحقیقات کاربردی
اداره کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق با رویکرد توسعه مبتنی بر برقراری روابط منطقی و واقع گرا با فضای علمی- تحقیقاتی موجود در کشور و به طور خاص در استان های خراسان، شرایط رشد و شکوفایی همه جانبه ای را فراهم نموده که ارتقاء علمی و فنی در سطوح مختلف را در پی داشته و به امید خداوند خواهد داشت.
نقش آفرینی سازمان زمین شناسی در عرصه های مختلف اجرایی و فنی در استان و در پی آن توجه به علوم زمین، دستاوردهای بسیار مهمی محسوب می شوند که مسیر همکاری و تعامل دو جانبه بین سازمان و دستگاه های اجرایی استان را تعیین می کند. همین امر، حضور فعال کارشناسان زبده این اداره را در عرصه های مختلف برنامه ریزی استان به دنبال داشته است و پیامد آن توسعه کیفی و در سایه آن رشد بالنده عرصه های معدنی و اکتشافی و همزمان ارتقاء و توانمندی های کارشناسان و همکاران در این مرکز بوده است.
فعالیت های برون سازمانی
در این مجال به اختصار به مهمترین محورهای فعالیت های برون سازمانی اداره کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق اشاره می شود:
الف- همکاری با اداره صنعت، معدن و تجارت استان و برگزاری نشست های هم اندیشی حوزه معدن بطور منظم به دبیری این اداره کل بوده است و یکی از مهمترین پیامدهای این نشست ها که اداره کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق را بازوی توانمند تصمیم ساز در عرصه صنعت و معدن استان معرفی نموده است، اتخاذ تدابیر لازم و توصیه های راهبردی است که در این راستا فعالیت های کارشناسی قابل توجهی در بستر زمان صورت گرفته است. مدیریت و کارشناسان مرکز با تمام توان، حسن نیت خود را در برگزاری این جلسات مبذول و امید دارند، این مسیر همکاری تداوم یابد. بدیهی است استقبال و همکاری ریاست محترم سازمان صنعت، معدن و تجارت استان خراسان رضوی نقش مؤثری در برگزاری و تداوم این نشست ها داشته است.
ب- حضور فعال در ستاد مدیریت بحران استان: در این حوزه تا کنون دستاوردهای چشمگیری به دست آمده است. از مهمترین آن ها می توان به تهیه پایگاه اطلاع رسانی ریزپهنه بندی استان، تهیه نقشه گسل های فعال شهرستان و شهر مشهد اشاره کرد. در حال حاضر کارشناسان این اداره کل در جلسات ستاد بحران استان به عنوان اعضاء فنی و علمی حضور دارند و در حل بسیاری از مشکلات موجود همکاری فعال دارند. همچنین پروژه هایی نظیر پایش فرونشست در استان و نیز پهنه بندی خطر زمین لغزش در استان های خراسان رضوی و شمالی را طرح و در دست پیگیری است.
ج- همکاری با جهاد کشاورزی و تبیین طرح های مختلف در حوزه زمین شناسی کشاورزی به هدف اصلاح و بهبود وضعیت خاک های کشاروزی استان و در این راستا برقراری ارتباط مؤثر با فعالان عرصه تولید و فرآوری مواد معدنی.
د- همکاری با نظام مهندسی معدن استان: اداره کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق کشور با توجه به برخورداری از نیروی انسانی متخصص و فضای آموزشی در زمینه های مختلف از جمله همکاری در ارکان سازمان نظام مهندسی و گروه های تخصصی، برگزاری دوره های آموزشی، شرکت در کمیسیون های گواهی کشف و بررسی طرح ها با سازمان نظام مهندسی همکاری دارد.
تعدادی از کارشناسان این سازمان عضو هیات مدیره، گروه تخصصی زمین شناسی، گروه تخصصی معدن، کمیته تشخیص صلاحیت، کمیته نظارت بر ارجاع خدمات، شورای انتظامی و بازرسی سازمان نظام مهندسی معدن می باشند و تعدادی از متخصصین این مرکز از مدرسین دوره های نظام مهندسی در رسته پی جویی و اکتشاف هستند علاوه براین بر اساس تفاهم نامه مرکز و سازمان نظام مهندسی معدن خراسان رضوی تعدادی از دوره های آموزشی و جلسات سازمان نتظام مهندسی در این اداره کل برگزار می شود.
ه- حضور فعال و مؤثر در تدوین استانداردهای مرتبط با مواد معدنی که در این رابطه کارشناسان اداره کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق در جلسات مشترک با اداره کل استاندارد خراسان رضوی و اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان در تدوین استانداردهای مرتبط با مباحث زمین شناختی شامل آئین تراش فیروزه و استاندارد تراش دیزی سنگی همکاری داشته اند. خوشبختانه در پایان سال 1394 این استانداردها به تصویب کمیته ملی استاندارد رسید. دراین رابطه علاوه برشرکت منظم در جلسات کارشناسی، فعالیت های آزمایشگاهی و ارائه مباحث مرتبط در سایر کشورهای جهان از مهمترین برنامه های این اداره کل بوده است.
و- همکاری با دانشگاه ها: اداره کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق ارتباط سازنده و خوبی را در زمینه های مختلف با دانشگاه های استان به خصوص دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه پیام نور، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد و دانشگاه بیرجند دارد. این ارتباط از ارائه برخی دروس، برگزاری جلسات هم اندیشی مشترک، واحدهای عملی و کارآموزی دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاه ها تا همکاری های پژوهشی و تحقیقاتی و... را شامل می شود.
ز- عضویت در کارگروه غارشناسی استان: این کارگروه به ریاست معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری تشکیل و نمایندگان این اداره کل در جلسات آن حضور داشته و کلیه امور مرتبط و تصمیم ساز در خصوص شناسایی و بهره برداری غارهای استان در این جلسات مورد بررسی قرار می گیرد.
ح- عضویت در کمیسیون معدن اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی استان: در انتخابات سال جاری اتاق بازرگانی، آقای مهندس پورفتح ا... که از مدیران موفق استان و دارای تجربیات اجرایی هم در بخش دولتی و هم بخش خصوصی هستند، به عنوان رئیس کمیسیون معدن تعیین شده و در ادامه همکاری های گذشته سازمان، آقایان مهندس روشن روان و دکتر طاهری نیز از اعضاء فعال این کمیسیون می باشند.
همچنین حضور فعال کارشناسان این اداره کل در تشکل غیر دولتی انجمن غار و غارشناسی ایرانیان از فعالیت های برون سازمانی قابل ذکر است. برنامه و فعالیت های این انجمن در جلسات ماهانه مورد بررسی قرار می گیرد.
تحقیقات کاربردی
نگرش کاربردی در انجام وظایف علمی و اجرایی و تربیت نیروهای متخصص کارآشنا از دیگر سیاست های مدیریتی این اداره کل بوده است که با بهره گیری از نیروهای مجرب فنی و ایجاد انگیزه در بین نیروهای جوانی که بطور عمده از میان تحصیل کرده های سطح بالای دانشگاهی انتخاب شده اند، توسعه تحقیقات کاربردی در این اداره را رقم زده است. در سال های اخیر، رویکرد بخش های مختلف به سمت کاربردی کردن دانش پایه و انبوهی که در قالب نقشه ها و گزارش های زمین شناسی و اکتشافی ارزشمند تهیه و تولید شده اند، هدایت شده است. در این راستا کارگروه های تخصصی و فنی شکل گرفتند تا دوشادوش سایر فعالیت های بخش ها، در حوزه تحقیقات کاربردی، توسعه و تولید فرآیندهای علمی حاصل شود. پرداختن به مباحث نو و تشکیل گروه های کاری مختلف که در همگرایی بین کلیه بخش ها با اهدافی معین و واحد صورت گرفته است مانند موتور محرکی عمل نموده است که بالندگی، رشد و ارتقاء علمی کارشناسان را تسریع و تشدید کرده است. مرکز مشهد در همین راستا و با تشکیل کارگروه های تخصصی، تجربه موفقی را پشت سر گذارده است و ورزیدگی فنی نیروها را می توان نتیجه این همکاری ها دانست.
شایان ذکر است رویکرد و برنامه کارگروه ها و نیز سازماندهی روزآمد آن ها همواره در دستور کار این اداره می باشد.