همان‌گونه که در شماره‌ی گذشته به آن اشاره شد انتخاب رویکردی جدید در انعکاس فعالیت‌های ادارات فنی و اجرایی در دستور کار پیک خبری بوده است، به نحوی که ضمن فاصله گرفتن از روال معمولِ گزارش‌کار، بتواند اهم فعالیت‌های صورت پذیرفته در دوره سه ماهه را به سمع و نظر علاقمندان برساند. به این ترتیب گزارش فعالیت‌های مختلف به اختصار و انعکاس مهمترین دستاوردها با هدف پرهیز از طرح مطالب خسته‌کننده تدوین و ارائه می‌شود.
عملکرد معاونت زمین شناسی (اداره های زمین شناختی و مخاطرات زمین شناختی) در سه ماهه سوم سال 95
فرخ قائمی
1. در حال حاضر ۱۳ نقشه درمقیاس‌های ۱:۲۵۰۰۰۰ ، ۱:۱۰۰۰۰۰ و ۱:۲۵۰۰۰ مراحل کار خود را در معاونت زمین شناسی طی می‌کنند. از این تعداد ۶ نقشه درمرحله بررسی توسط کمیته ارزیابی انتشارات سازمان قراردارند. مراحل برداشت‌های صحرایی 4 نقشه به اتمام رسیده و مراحل دفتری آنها در حال انجام است. تعداد ۳ نقشه نیز در مرحله برداشت‌های صحرایی قرار دارد.
در مجموع از ابتدای سال ۹۵ تعداد 6 نقشه توسط کارشناسان مرکز مشهد تهیه شده و در تهران به چاپ رسیده اند.
2. جلسه کمیته مخاطرات لغزش لایه‌های زمین خراسان رضوی: این جلسه با حضور نمایندگانی از شرکت گاز، سازمان آب، راه آهن، مسکن و شهرسازی و مدیریت بحران استانداری در این اداره کل برگزار گردید. همچنین در این جلسه جمعی از کارشناسان اداره مخاطرات حضور داشتند.
3. بنا به درخواست بنیاد مسکن استان، کارشناسان اداره مخاطرات دو مرحله بازدید از روستای اردمه نیشابور و روستای فریزی در زمینه فرونشست انجام دادند. همچنین دو بازدید دیگر از مسیر ریلی مشهد- نیشابور و همچنین مشهد - سرخس بنا به درخواست اداره راه آهن انجام شد.
4. نگارش چهار جلد گزارش در حوزه مخاطرات زمین‌شناختی و فرونشست و ارسال به ادارات بنیاد مسکن و راه‌آهن.
5. جهت معرفی تولیدات معاونت زمین‌شناسی، تهیه شناسنامه نقشه‌های زمین‌شناسی با مقیاس ۱:۱۰۰۰۰۰ و ۱:۲۵۰۰۰ تهیه شده در مرکز مشهد، در دستور کار این معاونت قرار گرفته که با همکاری اداره ژئوماتیکس در حال پیگیری است.
6. تهیه فایل اطلاعات سیستماتیک گونه و جنس‌های نانوفسیلی سنوزوئیک نیز در حال انجام است.
7. مجموع مأموریت‌های صحرایی مرتبط با فعالیت‌های معاونت زمین‌شناسی ۵۱ نفر روز کارشناس بوده است.
عملکرد معاونت اکتشاف (اداره‌های اکتشافات فلزی و غیرفلزی) در سه ماهه سوم
سال 95
نصیر نادری
همکاران در معاونت اکتشاف فعالیت‌های مختلفی را انجام داده‌اند که آنها را در قالب پروژه‌های فنی، جلسات مختلف درون و برون سازمانی و امور متفرقه می‌توان اشاره نمود:
الف) پروژه‌های فنی و گزارش‌های زیر در دست انجام است که هر ماه درصدی از آنها پیشرفت دارد و در حال اتمام است:
1- تهیه نقشه زمین شناسی- معدنی 1:25000 منطقه چلپو و پی جویی مس رسوبی
2- گزارش زمین شناسی و پتانسیل های معدنی شهرستان جغتای
3- اکتشاف عمومی پلی متال محدوده تجرود (1:5000)
4- اکتشاف عمومی کلاته تازی (بردسکن)
5- اکتشاف عمومی کانسار پلی متال نیان
6- مطالعات اکتشافات 1:25000 ژئوشیمیایی در محدوده معدن فیروزه نیشابور
7- گزارش پی جویی پهنه اکتشافی صفی آباد (خراسان شمالی)
ب) سایر فعالیت‌ها به شرح زیراست:
- تهیه پروپوزال تحقیقاتی برای کانی یاقوت کبود و اکتشاف آن در استان خراسان رضوی
- تهیه شرح خدمات اکتشافی برای اکتشاف آمیتیست منطقه بجستان
- گردآوری و تکمیل داده‌های اکتشافی انجام شده در استان خراسان رضوی
- برداشت داده‌های مغناطیس سنجی زمینی برای بلوک مشخص شده در پهنه صفی‌آباد
- تهیه گزارش زون کپه داغ مربوط به پروژه تکتونیک استان
- تهیه گزارش ژئوفیزیک زمینی در پهنه صفی آباد.
- تهیه گزارش ژئوفیزیک هوایی شهرستان خواف و شهرستان جغتای.
- همکاری در تهیه نقشه گرانیتوئیدهای استان.
- همکاری در تهیه نقشه و گزارش اندیس‌ها و پتانسیل‌های معدنی خراسان رضوی
- تهیه اطلس کانی های غیرفلزی استان خراسان رضوی که در حال انجام است.
- شرکت در جلسات مختلف درون و برون سازمانی
اکتشاف در پهنه گناباد:
مهمترین پروژه اکتشافی که در معاونت اکتشاف این اداره کل در حال انجام است اکتشافات در پهنه گناباد می باشد. پس از برنامه ریزی حجم عملیات دفتری و صحرایی برابر شرح خدمات، کار طی مراحل مختلف شروع و پس از 2 ماه حدود 60 درصد کار انجام گردیده است که شرح کامل آن در قسمت پروژه منتخب این پیک آمده است. در زیر به محورهای کلی عملیات اشاره می گردد:
- امور دفتری و گردآوری کلیه داده های اطلاعاتی
- پردازش و تلفیق داده ها وخروجی نقشه های یکپارچه توپوگرافی، دورسنجی، زمین شناسی، طراحی شبکه نمونه برداری و . . . .
- برداشت نمونه‌های صحرایی در دو مرحله مجموعاً متشکل از 10 تیم کارشناسی (132 کارشناس روز در مدت زمان 30 روز )
- تهیه دوگزارش پیشرفت فیزیکی پروژه و تارگت های پیشنهادی پهنه
عملکرد معاونت اجرایی (اداره‌های ارتباطات، اطلاع رسانی و اداری، مالی) در سه ماهه سوم سال 95
جعفر رکنی
حوزه معاونت اجرایی این اداره کل در راستای پشتیبانی مطلوب از فعالیت فنی و اجرایی و تأمین منابع مالی، علی رغم مشکلات اعتباری که این روزها بر اکثر سازمان‌ها سایه افکنده است فعالیت‌های خود را پیگیری می‌کند. مدیریت صحیح منابع مالی در شرایط موجود و انجام امور در راستای جلوگیری از انفعال کارکنان در دستور کار قرار گرفته است. با شروع فعالیت اکتشافی در پهنه گناباد با توجه به تفاهم نامه مبادله شده فی مابین این اداره کل و شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران، جبهه دیگری از فعالیت‌های فنی در سه ماهه سوم سال 1395 گشوده شد که پشتیبانی مطلوب از این فعالیت‌ها و پیگیری امور مختلف اجرایی آن در حوزه معاونت اجرایی بوده است. همچنین سازماندهی مجدد کارگروه‌ها و لزوم پیگیری فعالیت کارگروه‌ها بخش دیگری از فعالیت‌ها بوده که به موازات آنها برنامه‌های ادارات اداری، مالی و ارتباطات، اطلاع رسانی انجام شده است. اهم فعالیت ها وامور دیگر به شرح ذیل است:
• پیگیری و پشتیبانی لجستیکی از اکیپ‌های اعزامی به پهنه اکتشافی گناباد که بالغ بر 130 نفر روز کارشناس مأموریت صحرایی در مدت مذکور انجام گرفته است و به تبع آن اعزام نیروهای خدماتی و پشتیبانی (راننده، آشپز، کمپ‌گردان)به نحو مطلوب انجام گرفته است.
• ادامه‌کار بر روی مستندسازی اطلاعات با انجام تمهیدات لازم جهت این کار و شروع جمع‌آوری فایل‌های مربوطه در واحد مستندسازی اداره ارتباطات، آموزش و اطلاع‌رسانی
• هماهنگی اسکان اکیپ‌های فنی و سایرین در مأمورسراها به تعداد 852 نفر شب.
• همکاری و هماهنگی تشکیل جلسات کارگروه‌های دوگانه و پیگیری و نظم عملکرد سه ماهه هر کارگروه جهت انعکاس در پیک خبری.
• تهیه گزارش مبسوط از دوره کارآموزی دانشجویان دانشگاه پلی تکنیک کابل جهت ارائه به سازمان مرکزی و مؤسسه GIZ (به زبان انگلیسی) و پیگیری کلیه موارد مرتبط با این دوره شامل اجرایی و مالی آن.
• پیگیری انجام موافقتنامه‌های استانی در استان‌های خراسان رضوی و شمالی و حصول نتیجه همچنین پیگیری تخصیص استانی که تا تاریخ تنظیم این گزارش محقق نگردیده است.
• پشتیبانی از کلیه جلسات فنی و اجرایی و هماهنگی‌های لازم در ادارات امور اداری و مالی و ارتباطات و اطلاع رسانی انجام گرفته است. مهمترین این جلسات شامل: کمیسیون معدن اطاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی، جلسه و بازدید کارشناسان کشور چک و سایر جلسات فنی داخلی کارشناسان بوده است.
• ارتباط لازم با دستگاه های اجرایی استان و شرکت در جلسات کمیته برنامه‌ریزی شهرستان مشهد، جلسات دفتر فنی استانداری و ارائه گزارش‌های موردی در خصوص مصوبات سفر هیئت وزیران به استان خراسان رضوی و پیگیری اعتبارات پروژه های مرتبط می‌باشد.
• تهیه و تنظیم اخبار مرتبط با فعالیت‌های فنی به سازمان مرکزی شامل روابط عمومی، کانال تلگرامی سازمان و حوزه های مرتبط با فعالیت‌ها.
• پشتیبانی مطلوب از مرکز مستندات علوم زمین در این اداره کل و اطلاع‌رسانی به حوزه‌های ذیربط همچنین تأمین اعتبار فضاهای فیزیکی مرتبط.
• هماهنگی در تعمیرات ضروری ساختمان‌های اداری و آزمایشگاه‌ها با توجه به شروع فصل سرما و انجام تمهیدات لازم علی‌رغم محدودیت‌های شدید اعتباری.
• همکاری در توسعه فضاهای رفاهی و آموزشی و ورزشی و برنامه‌های فرهنگی و مذهبی در اداره کل با برنامه‌ریزی و ساماندهی و استفاده از توان کارگروه های اجرایی.
عملکرد اداره آزمایشگاه شیمی در سه ماهه سوم سال 95
سحرناز تاج بخش
پاییز 95 برای آزمایشگاه شیمی، سه ماهه¬ای پرکار بود. در کنار تداوم آنالیز نمونه‌های مس، اندازه‌گیری بیش از صد نمونه لیتیوم نیز به مجموعه فعالیت‌های آزمایشگاه اضافه شد. مجموع نمونه‌های آنالیز شده در این سه ماهه 418 مورد بوده که بیش از دو برابر مقدار پیش‌بینی شده در برنامه سالانه آزمایشگاه است.
علاوه بر آنالیز نمونه‌ها، آزمایشگاه به مطالعات نمونه¬های زمین شناسی کشاورزی و تکمیل اطلاعات بانک نمونه¬های شاهد ادامه داده است.
در حوزه امور دفتری، تهیه یک فایل نمایشی جهت معرفی وضعیت فعلی و چشم اندازهای آزمایشگاه تهیه شد. همچنین گزارشی در رابطه با بحث پژوهش در اداره، تهیه شد که در کارگروه پژوهش ارائه شده است. تهیه دو مورد فلایر در رابطه با مباحث نو در شیمی نیز به مناسبت هفته پژوهش در آزمایشگاه تهیه گردید.
جدیدترین کار آزمایشگاه، گردآوری کلیه مقالات، جزوات، دست نوشته‌ها و مدارک علمی مربوط به آزمایشگاه از ابتدای تأسیس تاکنون بوده است. این مجموعه پس از بازبینی و انتخاب مطالب مناسب و مهم، برای مستند سازی آماده شده که از این میان مطالب مربوط به آنالیز عناصر سرب و روی درحال تکمیل است.
عملکرد اداره ژئوماتیکس (GIS، دورسنجی) در سه ماهه سوم سال 95
بخش GIS:
تورج مجیدی
اهم فعالیت‌های بخش GIS در سه ماهه سوم را می توان به شرح زیر ارائه نمود:
1- شورای راهبرد ژئوماتیکس : در قالب این شورا مسؤولین اجرایی مرکز و کارشناسان صاحب نظر در حوزه ژئومتیکس گرد هم آمده و ضمن بررسی عملکردها، در بازه شش ماهه، راهبردهای مشخصی را برای این مجموعه تدوین نمودند.
2- تهیه و تکمیل بانک اطلاعات مکانی نمونه های ژئوشیمیایی و آرشیو اطلاعات رقومی نقشه‌های زمین شناسی 1:100000 محدوده استان خراسان رضوی با فرمت سامانه متمرکز اطلاعات مکانی (GDMS)
3- کارگاه آموزشی و برگزاری کلاسهای تئوری و عملی GIS دانشجویان کشور افغانستان در قالب سرفصل‌های استاندارد مبتنی بر نیازهای دانشجویان زمین شناسی
4- همکاری در پروژه اکتشافی پهنه گناباد: این پروژه توسط معاونت اکتشافات اداره کل در حال انجام است . اداره ژئومتیکس در خصوص تهیه لایه‌های اطلاعات مکانی و نقشه‌های مورد نیاز طرح و همچنین ساماندهی آرشیو اطلاعات متصل به GIS با این پروژه همکاری می‌کند. مهمترین اقدامات انجام گرفته با همکاری معاونت اکتشاف در این دوره عبارتند از:
- تهیه نقشه یکپارچه توپوگرافی 1:25000 پهنه اکتشاف مواد معدنی در گناباد
- ویرایش لایه‌ی منحنی میزان ارتفاعی پهنه ی هلالی جهت تهیه ی DEM مورد نظر
- تهیه‌ی نقشه زمین شناسی منطقه کلاته آهنی و هلالی و تهیه ی پلات
5- عملکرد واحد تحقیق و توسعه در اداره ژئومتیکس تحت عنوان آزمایشگاه‌های فنی عبارت است از:
- تهیه گزارش شماره 1 توسعه استانداردها در حوزه علوم ژئومتیکس
- ترجمه گزارشاتی در خصوص استانداردهای ISO و FGDC
- تنظیم مطالب ارائه شده در آزمایشگاه‌ها بصورت گزارش و چاپ جهت آرشیو علمی
- تهیه نمونه استاندارد متادیتا داده‌های خام و پردازش شده موجود در مرکز
- طبقه بندی اطلاعات دورسنجی جهت زیرساخت داده مکانی مرکز
- پیگیری راه اندازی GPS مدل South S750 جهت برداشت‌های میدانی
6- سامانه جامع نقشه‌ها: پس از تغییر نام کارگروه نقشه های موضوعی به کارگروه نقشه‌های موضوعی و سامانه جامع نقشه‌ها، اداره ژئومتیکس به عنوان متولی اطلاعات مکانی و تولید نقشه‌های زمین شناسی و اکتشافی مرکز همکاری خود با معاونت‌های زمین شناسی و اکتشافی در دو حوزه گردآوری و ساماندهی اطلاعات و نیز ورود اطلاعات نقشه‌های زمین‌شناسی رقومی 1:25000 به سامانه آزمایشی که به همین منظور ایجاد شده را آغاز نموده است. اهم فعالیت‌های صورت گرفته در این دوره عبارتند از:
1- تهیه فهرست گزارشات غیر اکتشافی موجود و هماهنگی با نماینده اداره زمین شناسی.
2- تهیه گزارشی در خصوص لزوم راه اندازی سامانه جامع نقشه ها و ارائه در کارگروه مربوطه
3- بررسی و طبقه بندی گزارشات اکتشافی موجود در کتابخانه مرکز
4- دریافت اطلاعات و بررسی فایل‌های مستند سازی فعالیت های سازمان زمین شناسی.
5- ورود داده‌های نمونه برداری نقشه 1:250000 کاشمر 1 ( 90 درصد)
6- ورود داده‌های نمونه برداری نقشه 1:250000خلیل آباد 1 (20 درصد)
بخش دورسنجی:
ریحانه احمدی روحانی
اهم فعالیت‌های بخش دورسنجی در سه ماهه سوم را می‌توان به شرح زیر ارائه نمود:
- آموزش تئوری و عملی دورسنجی به دانشجویان دانشگاه پلی تکنیک کشور افغانستان
- پردازش داده‌های محدوده غرقاب( جنوب بردسکن) از برگه زمین شناسی 25000 غرقاب
- شرکت در جلسات شورای راهبردی ژئوماتیکس و آزمایشگاه های این اداره
- آماده سازی پلات فایل داده های لندست- اسپات و استر برای ورقه های 1:100.00 سفید سنگ، بردسکن و شامکان به سفارش بخش زمین شناسی
پردازش داده های پهنه اکتشافی گناباد
پردازش داده‌های پهنه اکتشافی گناباد مهمترین پروژه در دست انجام بخش دورسنجی در سه ماهه سوم سال 95 بوده است. پیش‌پردازش و پردازش داده ها برحسب الویت‌های تعیین شده در دو محدوده این پهنه در بخش دورسنجی به شرح زیر انجام شد:
- پردازش داده‌های لندست محدوده‌ها با هدف تفکیک واحدهای زمین‌شناسی و تعیین محدوده‌های آلتراسیونی در مقیاس ناحیه‌ای، بدین منظور جهت تهیه نقشه‌های با مقیاس بزرگ‌تر (1:25000) از تلفیق این داده با داده های IRS و SPOT کمک گرفته شد.
- پردازش داده های IRS دو محدوده به منظور بارز سازی خط واره‌ها، تلفیق با سایر داده‌ها و تهیه پلات فایل.
- پردازش داده هایASTER با هدف شناخت و تفکیک آلتراسیون‌های موجود در پهنه گناباد بصورت منطقه‌ای و موضوعی (از روش آنالیز طیفی به روش نقشه‌بردار زاویه طیفی(SAM) کمک گرفته شد ).
- همچنین پردازش داده‌های اسپات 5 (با تفکیک مکانی 2.5 متر) محدوده‌ها به عنوان داده پایه جهت تهیه نقشه زمین شناسی انجام گرفت.
عملکرد اداره موزه و مستندات علوم زمین در سه ماهه سوم سال 95
نسترن شجاعی کاوه
با آغاز فصل سوم سال که فصل درس و مدرسه است، حضور پرشور دانش آموزان در مقاطع مختلف تحصیلی در موزه علوم زمین احساس می شود. امسال نیز موزه علوم زمین افزون بر راهنمایی بازدیدکنندگان و ارائه توضیحات مفید در ارتباط با نمونه های موجود در موزه، اعلام آمادگی کرده است تا در ارائه مباحث درسی و مطالب مرتبط با علوم زمین شناختی، یاور معلمین گرامی باشد. همچنین در ارتباط با برخی مناسبت ها در طول سال، نمایشگاه های موقت برپا و در مورد آن با دانش‌آموزان گفتگو شود. در همین راستا در روز 24 آبان ماه به مناسبت روز کتابخوانی و کتابدار و همچنین روز 25 آذر ماه روز پژوهش در ارتباط با اهمیت کتابخوانی و مطالعه، پژوهش و اثر آن در پیشرفت جامعه پوسترهایی به دیوار موزه نصب و برای بازدیدکنندگان توضیحاتی ارائه شد.
2- همکاری با دبیرخانه شهر جهانی صنایع دستی گوهرسنگ‌ها از جمله: تهیه مطالب علمی در ارتباط با گوهر سنگ‌ها، وضعیت اکتشاف در ایران و استان، معرفی انواع گوهر سنگ‌های موجود در استان و....
3 - تهیه نرم افزار بانک میکروفسیل‌ها در سامانه جامع علوم زمین: بارگذاری این سامانه در اوایل مهر آغاز شد و تاکنون بیش از 814 پلاک نازک از 14 نقشه زمین شناسی در مقیاس‌‌های 100000/1 و 25000/1 ثبت و کدگذاری شده اند.
از سویی دیگر با به پایان رسیدن مجوز شش ماهه اداره موزه‌های میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، گزارش فعالیت‌های موزه علوم زمین مشهد تهیه و برای دریافت مجوز سه ساله اقدام شده است. امیدواریم که در گزارش سه ماهه چهارم، دریافت مجوز را اعلام نماییم.
