پیک خبری 11، دستاورد علمی

1396/04/18 تعداد بازدید: 2169
print
پیک خبری 11، دستاورد علمی

 از شماره 5، پیک خبری اقدام به معرفی فعالیت های شاخص این اداره کل و ارائه بخشی از دستاوردهای علمی نموده است. وجه انتخاب این دستاوردها کاربردی بودن و تأثیر آن ها در معرفی توانمندی سازمان و یا اهمیت علمی آن ها خواهد بود.


حضور کارشناسان مرکز مشهد در سی و پنجمین گردهمایی علوم زمین و 

یازدهمین همایش انجمن دیرینه شناسی ایران

تهیه کننده: نسرین سمائی

 

به منظور ایجاد شرایط مناسب جهت ارائه آخرین دستاوردهای پژوهشی علوم زمین و تبادل نظر اندیشمندان ومحققین و دانشجویان این حوزه، سازمان زمین شناسی واکتشافات معدنی کشور همچون سال‌های گذشته سی و پنجمین گردهمایی ملی علوم زمین را در تاریخ 1تا3 اسفندماه برگزار نمود. توجه به تنوع و پراکندگی موادمعدنی در گستره پهناور ایران زمین با توجه به موضوع گردهمایی، یکی از اساسی ترین موضوعات برای رشد و شکوفایی صنایع کشور است و برگزاری این گردهمایی می تواند دستاوردهای مثبتی را جهت نیل به خودکفایی به همراه داشته باشد. همچنین به منظور گسترش، پیشبرد و ارتقای علمی دیرینه شناسی، توسعه کیفی نیروهای متخصص، بهبود بخشیدن به امور آموزشی و پژوهشی در زمینه دیرینه شناسی یازدهمین همایش انجمن دیرینه‌شناسی در تاریخ 17 و 18 اسفند ماه برگزار گردید. از این رو کارشناسان این اداره کل با 11 مقاله در این گردهمایی‌ها حضور فعال داشتند و در سه روز برگزاری گردهمایی در محل سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور و دو روز در دانشگاه پیام نور طبس مقالات خود را ارائه نموده‌اند.


ارزیابی زیست محیطی تمرکز فلزات سنگین با استفاده از شاخص های آلودگی در خاک 
محدوده کانسار طلا- آنتیموان چلپو  (اعظم سادات علوی نژاد،  سعید سعادت)
 
در این مطالعه دو فاکتور ضریب آلودگی و شاخص بار آلودگی برای غلظت عناصر سنگین Cu، Pb، Zn، Ni، As، Mn، Sb، Cr، Co، Mo در خاک‌های محدوده‌ی کانسار طلا- آنتیموان چلپو مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده تقریباً تمامی نمونه‌ها نسبت به عناصرAs, Sb  آلودگی خیلی قوی را نشان می‌دهند که با توجه به شواهد کانی سازی و  زمین شناسی منطقه منشأ زمین زاد را می توان برای آن ارزیابی کرد و همچنین شاخص بار آلودگی نمونه‌ها در محدوده‌ی آلوده قرار می‌گیرند.
 
الگوی توزیع زیستی فلزات و شبه فلزات در محدوده معدنی چلپو (کوهسرخ کاشمر) 
(محبوبه پرورش، هانیه شریفی، محسن اکبری‌مقدم، سحرناز تاج‌بخش، سعید سدید، مصطفی فیض)
 
این مقاله به بررسی روابط عنصری خاک و گیاهان منطقه پرداخته است و از این درگاه سعی دارد تا الگوی مطالعاتی مناسبی را در بررسی رفتار متفاوت گیاهان و خاک مناطق معدنی در پاسخ به غلظت بالای فلزات و شبه ‌فلزات ارائه نماید. همبستگی مثبت و بالای آرسنیک، بر و گوگرد در نمونه‌های خاک و همبستگی بالای فلزات و شبه فلزات در نمونه‌های گیاه و رفتار متفاوت عنصر گوگرد مورد توجه می باشد که نقش سازوکار زیستی را در تمرکز عناصر در بافت‌های گیاهی بارز می‌کند.
 
مقایسه داده های لندست8 (OLI) و لندست7 (ETM+) در تعیین مرز واحدهای زمین‌شناسی و ساختارهای خطی (محبوبه پرورش دربندی)
 
در این بررسی به منظور مقایسه توانایی داده‌های لندست 8  و 7 در بارزسازی مرز واحدها از الگوریتم Canny نرم افزار ژئوماتیکا به صورت خودکار استفاده و نتایج حاصل مورد مقایسه قرار گرفت. با بررسی نتایج به دست آمده، مشخص شد که با اعمال الگوریتم های بارزسازی خطوط و لبه‌ها در نسبت باندی 2/6 لندست 8 بهترین نتیجه حاصل می شود.

اهمیت استفاده از نمونه زمینه در مطالعات زیست محیطی شاخص های آلودگی خاک،
مطالعه موردی (برزاج، جنوب بیرجند) (ملیحه ظفری مقدم، سعید سعادت، علی عسکری)
 
اگرچه استفاده از میانگین شیل جهانی در محاسبه شاخص های آلودگی مطالعات زیست محیطی بسیار معمول است، اما به منظور ایجاد استانداردهای کیفیت زیست محیطی خاک، استفاده از غلظت زمینه بسیار مهم شناخته شده است. در مطالعه حاضر برای محاسبه شاخص های آلودگی خاک منطقه برزاج (جنوب بیرجند) بطور جداگانه از میانگین شیل جهانی و یک نمونه زمینه استفاده گردید تا بر اهمیت استفاده از نمونه زمینه در مطالعات زیست محیطی تاکید گردد.
 
سنگ چینه نگاری سازند نیوردر برش چینه شناسی رباط قره بیل، کپه داغ غربی
(اعظم کراچیان، عباس قادری، جعفر طاهری، عبدالمجید موسوی‌نیا)
 
ویژگی‌های سنگ چینه‌‌ای طبقات منسوب به سیلورین در شمال باختری رباط قره‌بیل با ستبرای 5/295مورد مطالعه قرار گرفته است. سازند نیور در برونزدگی‌ها، به صورت ناهمساز بر روی واحدهای منسوب به اردوویسین و به صورت همشیب و تدریجی در زیر کوارتزآرنایت‌های قرمز رنگ منتسب به سازند پادها قرار گرفته است. ترکیب سنگ‌شناسی این سازند به طور کلی متشکل از سنگ آهک های فسیل‌دار قهوه ای تیره و شیل نازک لایه زرد حاوی فسیل‌های براکیوپود، اسفنج و خارپوست وکنودونت است. سن برش براساس کنودونت‌ها معرف بازه زمانی رودانین پسین تا آئرونین از سری لاندوری می‌باشد. از ویژگی‌های متمایز این توالی‌ها، همچنین وجود بازالت و سنگ‌های آتشفشانی از قبیل آگلومرا می‌باشد. بر اساس خصوصیات سنگ‌شناسی سازند نیور در برش مورد مطالعه به 6 واحد کاملا مشخص تقسیم شده است.
 
معرفی سامانه جامع نرم افزاری-  سخت افزاری میکروفسیل، نگرشی نو در حفظ مستندات علوم زمین (جعفر طاهری، مریم بهره مند، بهناز گرمابی، سید سهیل حسینی)
 
پس از راه اندازی موفق سامانه جامع سنگ و ماکروفسیل و بارگذاری ده ها هزار داده مرتبط، از سال 1394 اقدامات اولیه جهت راه اندازی سامانه میکروفسیل در دستور کار اداره کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق قرار گرفت، آنچه در این مقاله ارائه می‌شود نتایج حاصل از دستاوردهای نرم افزارهای تخصصی جهت ثبت و سامان‌دهی داده‌ها در اداره کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق و بسترسازی نرم‌افزاری مرتبط با آن می‌باشد که هم‌اکنون در این اداره راه اندازی و مورد بهره برداری قرار گرفته است.
 
سنگ‌شناسی، ژئوشیمی و جایگاه تکتونوماگمایی توده‌های گرانیتوئیدی شرق  بجستان، جنوب غرب استان خراسان رضوی
(ریحانه احمدی روحانی، محمدحسن کریم‌پور، بهنام رحیمی، آزاده ملک زاده شفارودی)
 
در این مقاله به بررسی خصوصیات ژئوشیمیایی، پتروگرافی، پذیرفتاری مغناطیسی، منشأ  و جایگاه تکتونوماگمایی تودههای گرانیتوئیدی واقع در شرق شهر بجستان، جنوب غرب استان خراسان رضوی، پرداخته شده است از آنجاییکه این توده ها در بلوک لوت واقع شده اند تعیین تیپ و جایگاه تکتونوماگمایی آن‌ها، اهمیت بالایی در تعیین نقش این توده‌ها در رخدادهای زمین‌ساختی، ماگماتیسم و کانه زایی، در این بلوک دارد. 
 
شیمی سبز و اهمیت آن در مدیریت و برنامه ریزی آزمایشگاه های آنالیز نمونه های معدنی
(سحرناز تاج بخش- هانیه شریفی)
 
در این مطالعه ضمن اشاره به به اصول شیمی سبز، ‌اهمیت و جایگاه آن در شیمی تجزیه،  روندِ توجه به شیمی سبز و مهم ترین نکات اجرا شده ی آن در آزمایشگاه شیمی مرکز زمین شناسی مشهد، اشاره شده است. این موارد شامل استفاده بهینه از مواد شیمیایی، روش های کنترل انرژی، انتخاب روش های آنالیز سبز در سطوح بالاتر و مدیریت ضایعات آزمایشگاهی است. 
 
نقش واکنشگر های شیمیایی در زدودن ناخالصی ها و آماده سازی نمونه های سنگ، کانی و فسیل (سحرناز تاج بخش- هانیه شریفی)
 
در این تحقیق اثرات چندین ماده ی شیمیایی بر روی نمونه هایی از سنگ، کانی و فسیل با ماتریکس‌های مختلف بررسی شده تا به نتیجه ای طبقه بندی شده برای کاربرد هر معرف شیمیایی برای زدودن ماتریکسی خاص، دست یابیم. در نهایت، نتایج این آزمایشات، مقایسه و تحلیل شده است. این مواد شیمیایی شامل تعدادی محلول های اسیدی و «واکنشگر والر» است که مکانیسم عمل آن‌ها بر نمونه نیز شرح داده شده است.
 
معرفی جنس Microcodium  از توالی کربناته سازند کلات در برش چینه شناسی کرناوه حوضه رسوبی کپه داق، شمال شرق ایران 
(مرتضی طاهرپور خلیل‌آبادی، مریم بهره‌مند، الهام مجتهدی)
 
سازند کلات به سن مائستریشتین در برش چینه شناسی کرناوه، حوضه رسوبی کپه داق، شمال شرق ایران مورد بررسی و مطالعات سنگ چینه نگاری و ریز دیرینه شناسی قرار گرفت. مطالعات ریز دیرینه شناسی منجر به شناسایی میکروکودیوم Microcodium (ریز ساختار کلسیتی) گردید که در اثر پسروی و پیشروی مجدد دریا در برش چینه شناسی کرناوه تشکیل گردیده است. این پژوهش، اولین گزارش از حضور میکروکودیوم در حوضه رسوبی کپه‌داق واقع در شمال شرق ایران می‌باشد. 

 کنودونتهای سیلورین در برش چینه شناسی رباط قره بیل
(عباس قادری، جعفر طاهری، اعظم کرا چیان، عبدالمجید موسوی‌نیا)
در این پژوهش کنودونت‌های بخشی از طبقات منسوب به سیلورین معادل سازند نیور در شمال باختری رباط قره‌بیل به ضخامت 5/295 مورد مطالعه قرارگرفته است. براساس شناسایی 10جنس و19گونه برای بخش بالایی اشکوب رودانین تا ائرونین را در نظر می‌گیرند. این بازده زمانی، قدیمی‌ترین بایو زون کنودونتی سیلورین، را در توالی مورد مطالعه تائید می نماید.
پیام ها:

loader
لینک های تصویری