1397/01/26
تعداد بازدید: 10974
نظر به اهمیت شهر مقدس مشهد به عنوان یکی از بزرگترین کلان شهرهای کشور و با عنایت به روند رو به رشد این کانون زیارتی-سیاحتی ایران زمین پروژه ریز پهنه بندی لرزه ای مشهد به عنوان اولین پروژه مطالعاتی از این نوع در استان خراسان رضوی به مسئولان استان پیشنهاد شد که با موافقت مسئولان محترم وقت مواجه و این مطالعات عملا در سال 1383 آغاز و پس از قریب به سه سال کار و تلاش پیوسته، در سال 1386 با موفقیت به اتمام رسید. انجام این پژوهش بنیادین با لطف و عنایت مسئولین استانداری، سازمان مسکن و شهرسازی و همراهی جمعی از اساتید متخصص از دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی مختلف کشور، به عنوان مدلی موفق از همدلی و همگرایی بین دستگاه های اجرایی استان توسط مدیریت زمین شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق ارائه و به انجام رسید.
ریز پهنه بندی لرزه ای روشی جدید جهت تخمین خطرات ناشی از زلزله و پدیده های مرتبط با آن از جمله پدیده ی تشدید در آبرفت، گسلش سطحی، اثر توپوگرافی، لغزش، روانگرائی و غیره می باشد. نتایج مطالعات ریز پهنه بندی لرزه ای در ترکیب با سایر اطلاعات شهری، داده های مورد نیاز جهت تهیه طرح های بهینه کاربری اراضی، مدیریت بحران زلزله وطرح های مقاوم سازی سازه های مهندسی را فراهم می آورد. با توجه به کارایی بالای نقشه های ریزپهنه بندی لرزه ای در برنامه ریزی پایدار شهری چنین مطالعاتی در بسیاری ازشهرهای بزرگ واقع درمناطق لرزه خیز دنیا انجام شده است.
جهت اجرای پروژه مطالعاتی فوق علاوه بر امکانات سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، از دانش و تجربه اساتید مجرب دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی مختلف مانند پژوهشکده علوم زمین، دانشگاه صنعت آب، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه صنعتی شاهرود، دانشگاه فردوسی، پژوهشگاه بین المللی زلزله و مهندسی زلزله، دانشجویان کارشناسی ارشد زمین شناسی مهندسی دانشگاه فردوسی نیز استفاده شده است. نتایج مطالعات ریز پهنه بندی لرزه ای در قالب شش جلد گزارش شامل مطالعات زمین شناسی مهندسی- مطالعات سایزموتکتونیک – تحلیل خطر- مطالعات ژئوتکنیک – مطالعات ژئوفیزیک – مطالعات اثرات ساختگاهی و چکیده مطالعات ارائه شده است. چکیده مطالعات ریز پهنه بندی، به صورت یک جلد چاپ و در اختیار ارگانهای ذیربط و متقاضیان قرار گرفته است. در زمان اجرای این طرح اطلاعات ژئوتکنیکی بیش از 700 گمانه اکتشافی از منابع مختلف و ارگانهای شهر مشهد گرد آوری شده و در مکانهایی که اطلاعات حفاری موجود نبوده، حدود 21 حلقه گمانه تا عمق های مختلف حداکثر تا 40 متر حفاری گردیده و آزمایش های فیزیکی و شیمیایی و سایر آزمایش های مورد نیاز انجام گرفته است. مطالعات سایزموتکتونیک و تحلیل خطر لرزه ای به منظور برآورد پارامترهای حرکتی زمین در سنگ کف لرزه ای صورت پذیرفت و نقشه سایزموتکتونیک گستره ای به شعاع حدود 100 کیلومتر پیرامون شهر مشهد تهیه گردید و پیشینه لرزه خیزی گستره طرح و توزیع پراکندگی زمین لرزه، ویژگی های لرزه زمین ساختی گستره طرح و ساز و کار زمین لرزه های مهم، مدل زمین ساخت و دوره بازگشت زمین لرزه ها و… بدست آمد.
مطالعات میکروترمور جهت ارزیابی اثرات آبرفت به روش نسبت طیف افقی به قائم، در 300 ایستگاه در سطح شهر بویژه در نیمه های شب انجام گرفت و نقشه های هم پریود خاک ترسیم گردید و نقشه هم بزرگ نمایی آبرفت مشهد به روش نسبت طیفی تهیه گردید.
ارزیابی اثرات ساختگاهی آبرفت ، نقشه های پهنه های هم شتاب پیک برای دو مولفه افقی و قائم و دوره های بازگشت های 200، 500 و 2500 سال و شتاب طیفی در پریودهای 0/1 – 0/2 – 0/4 -0/5 – 0/7 و 1 تهیه گردید. به گونه اختصار درمطالعات ژئوتکتونیک شهر مشهد می توان گفت که گسل شمال مشهد، برآورد شتاب و طیف افقی و قائم درسنگ کف لرزه ای برای دوره های بازگشت های مختلف، تهیه نقشه های هم شتاب و هم شتاب طیفی افقی و قائم در سطح زمین در دوره های بازگشت های مختلف، طبقه بندی لرزه ای شهر مشهد بر اساس آیین نامه 2800 و نقشه های هم پریود گستره مشهد تهیه گردیده است.
