1398/02/16
تعداد بازدید: 1324
یشم
تهیه‌کننده: حسن عزمی
گاهی چوسیم و گاه چوسیماب و گاه یشم گاهی بلور ساده و گه در پربها
جمال الدین محمد اصفهانی
یشم به انگلیسی جاد یا نفریت است وسیلیکات کلسیم و منیزیم است.
در بعضی کتاب‌ها به ژاسب که یک کوارتز کریپتوکریستال است یشم می‌گفتند. در چین از 2500 سال قبل از میلاد یشم را شناخته و از آن زینت‌آلات، ظروف و... می‌ساخته‌اند. نام آن به چینی "یو" بوده است
یونانیان در قدیم برای یشم Nephros خواصی قائل بوده‌اند و عقیده داشتند که این کانی برای معالجۀ امراض کلیه مفید است و از این جهت نامی برای آن گذاشتند که به یونانی معنای سنگ پهلو می‌دهد.
پزشکان ایرانی و عرب هم معتقد به این خاصیت بوده و از آن در معالجات استفاده می‌کردند ولی این‌طور که معلوم می‌شود Jaspe Jadeite Nephrite را یشب و یشم نامیده‌اند و فقط به ندرت در بعضی از کتب دیده می‌شود که یشب را کانی دیگری غیر از یشم دانسته باشند.
معادن یشم
عموماً معادن یشم را درختا و چین نوشته‌اند عرایس الجواهر از معدن یشم کرمان و جواهر نامۀ سلطانی از معدن کرمان و یمن هم نام برده‌اند.
یشم در شعر
تا یکی مو باشد از تو پیش چشم در خیالت گوهری باشد چو یشم
مولوی
چو باشد مهره‌گر را کار با یشم به یاقوت و زمرد کی نهد چشم
میرخسرو
کوه تن اگر چه یشم گردد از زخم اجل چو پشم گردد
احمد کرمانی
منبع: کانی شناسی ایران قدیم، محمد زاوش 1348
