اهمیت شادی در محیط کار
گردآوری: رضا منظمی باقرزاده
ما هر روز طیف گسترده ای از احساسات را تجربه می کنیم. احساسات منفی مثل ترس یا خشم به ما کمک می‌کنند که از خطرات نجات یابیم و از خود دفاع کنیم. احساسات مثبت نظیر شادی و امید به ما قدرت ارتباط با دیگران را می‌دهند، ضمن این‌که ظرفیت ما را برای رسیدن به اهدافمان افزایش می دهند.
و اما شادی...
شادی عبارتست از تواناییِ داشتنِ لحظه های خوب و نیز تلاش موثر برای از سر گذراندن دوران های بد زندگی. از نظر بیوشیمیست ها شادی" حس عمیق شکوفایی و رشد است و نه فقط احساس لذت گذرا. در حقیقت بهترین حالت از حیات."
طی بیش از 160 مورد مطالعه، مشخص شده افراد شاد در جامعه از سلامت بیشتر و ارتباطات بهتر بهره می برند. تمایل آنها برای انجام کارهای نیک، کمک به دیگران و پرهیز از هنجارشکنی و قانون شکنی، آشکار است. آنها تمایل بیشتری به مشارکت در کارها دارند و وظایف خود را به خوبی انجام می دهند. افراد شاد پتانسیل بیشتری برای یافتن کار مورد علاقه،کسب درآمد بیشترو کنترل مخارج، روابط اجتماعی بهتر، و سلامت جسمی و روانی بیشتر نسبت به افراد ناشاد دارند. افراد شاد قادر به تصمیم گیری های صحیح تر و بروز خلاقیت بیشتر هستند. به این ترتیب بهتر است به جای عبارت معروف «موفقیت،کلید شادمانی است» نوشت «شادی، کلید موفقیت است».
شواهد نشان می دهند که شادی مسری است. مطالعه ی گسترده ای در مجله پزشکی بریتانیا نشان داده است که شادی تا سه مرتبه از سطح روابط تاثیر دارد. یعنی میزان شاد بودن شما حتی به دوستِ دوستِ دوست شما بستگی پیدا می کند!
متاسفانه جامعه بشری در سال های اخیر علیرغم پیشرفت های مهم علمی و اجتماعی، ناشادتر شده است. به همین سبب قانونگذاران و رهبران کشورهای مختلف امروزه نه فقط به ابعاد اقتصادی جوامع خود اهمیت می دهند، بلکه به سلامت و شادی جامعه نیز توجه دارند.
شاید قوی ترین آگاهی ما از شادی حاصل تحقیقات دانشمندان نباشد بلکه از این جمله نشات می‌گیرد که هزاران پدر و مادر هر لحظه به فرزندانشان می‌گویند: "برایت شادمانی آرزو می‌کنم." شادی چیزی است که ما برای عزیزترین افراد زندگی مان آرزو داریم به همین دلیل برایمان باارزش است...
در رده بندی کشورها از نظر شادی، ده کشور شاد دنیا عبارتند از: سویس، ایسلند، دانمارک، نروژ، کانادا، فنلاند، هلند، سوئد، نیوزلند و استرالیا. و غمگین ترین ده کشور عبارتند از: آفریقای مرکزی، چاد، گینه، ساحل عاج، بورکینافاسو، افغانستان، روواندا، بنین، سوریه، بوروندی و توگو.
یک مثال: دانمارکی‌ها شادترین کارمندان جهان
دانمارک جزو شادترین کشورهای جهان است. دانمارکی ها نه تنها در خانه بلکه در سر کار نیز خوشحال و راضی هستند. طبق مطالعات بسیاری که در مورد رضایت شغلی بین کشورهای مختلف انجام گرفته است شادترین کارمندان جهان در دانمارک زندگی می‌کنند. اما چرا کارمندان دانمارکی شادتر هستند؟
ساعات کاری منصفانه: ساعات کاری معقول و منصفانه، 5 تا 6 هفته تعطیلات در سال، چند تعطیلات ملی، مرخصی زایمان طولانی به همراه حقوق به مدت یک سال برای پدر و مادر از شرایط کار در دانمارک است. طبق آمار سازمان توسعه و همکاریهای اقتصادی (OECD)، آمریکائی‌ها1790 ساعت در سال کار می‌کنند، در حالی که مجموع ساعات کاری دانمارکی‌ها به طور متوسط در سال1540 ساعت است. شرکت های دانمارکی تشخیص داده‌اند که کارمندان یک زندگی نیز در خارج از محیط کار خود دارند و بیش از حد کارکردن در یک هفته، هم برای کارمندان و هم از نظر سودآوری سازمان ها مفید نیست.
آموزش مداوم: از اواسط دهه 1800 میلادی، دانمارک بر آموزش دائمی کارمندانش تمرکز کرده است. این امر به کارمندان دانمارکی اجازه می‌دهد تا دائما" رشد کنند.
تمرکز بر شادی: دانمارکی‌ها کلمه‌ای تحت عنوان Arbejdsglæde در زبان‌شان دارند که معنای آن "شادی در محیط کار" است. برای اکثر دانمارکی‌ها یک شغل تنها راه برای کسب درآمد نیست، بلکه آنها به دنبال لذت بردن از کار و محیط آن هستند. مطالعات نشان داده است که کارمندان شاد بهره‌ورتر و نوآورتر هستند و در نتیجه شرکت های شاد مشتریان بیشتری داشته و درآمد بیشتری کسب می‌کنند.
چگونه می توان محیط کاری را شادتر کرد؟
شادی، نیرویی درونی است. بنابراین هر کسی قادر است در اطراف خود شادی ایجاد کند. اما در محیط کار شاد بودن از دو منبع نشات می گیرد: مدیریت موفق و تشریک مساعی همکاران.
آنچه مدیران می توانند انجام دهند:
• به تعادل کار و زندگی کارمندان خود توجه کنید
• مسیرهای شغلی را برای کارمندان خود مشخص و شفاف کنید تا هر کسی کار خود را بداند
• توانایی‌ها را شناسایی کرده، به آنها ارزش و امتیاز دهید
• به سلامت کارمندان خود توجه کنید
• آنها را در تصویر کلی اداره لحاظ و در کارها درگیر کنید
• دائم با آنها در ارتباط باشید
• از آنها نظر خواهی کنید
• محیطی خلاقانه ایجاد کنید
• فضایی عمومی برای تمدد اعصاب و فعالیت های خلاقانه در نظر بگیرید
• به هر کسی در حوزه ی خود استقلال دهید
• فعالیت های تفریحی را به طور منظم در اداره اجرا کنید
• حتما برخورد مستقیم با کارمندان خود داشته باشید
• دستورکارها و شرح وظایف را مرتب بازنگری کنید و اشکالات آن را کم کنید
• انعطاف پذیر باشید
• به طور دائم انواع دوره های آموزشی را برای کارمندان ترتیب دهید
آنچه کارمندان می توانند انجام دهند:
• محیط کار خود را تمیز، مرتب و با سلیقه بچینید، طوری که از بودن در آن محل لذت ببرید
• به نور طبیعی محیط کار خود اهمیت بدهید
• دائم بیاموزید. حتی اطلاعات عمومی را
• برنامه ی مشخص داشته باشید
• پیشنهاد دهنده باشید نه خنثی و بی تاثیر
• روحیه ی امتحان فرآیندهای نو را در خود تقویت کنید
• گاهی با همکارانتان غذا بخورید. برای نوشیدن چای مهمانشان کنید
• منعطف باشید و برنامه ی کاری خود را منعطف بچینید
• یک جا نمانید
• بیشتر با افراد مثبت و فکر باز ارتباط داشته باشید
• لبخند بزنید
• حتما در برنامه ی خود کار تیمی را تجربه کنید
یک مثال: عامل موفقیت کسب و کار دانمارکی‌ها چیست؟
کار تیمی: فرهنگ کار دانمارکی‌ها بر کار تیمی متمرکز است. در عین حال هر فردی در سازمان در حال رقابت برای ابراز حسن نیت به رئیس و مدیر خود است اما رقابت به آن شکلی نیست که در بسیاری از کشورها متداول است. نبود یک محیط بی‌رحم که تنها بر رقابت تمرکز کند یک محیط کاری کم استرس ایجاد می‌کند و فرصتهای بیشتری برای همکاری پدید می‌آورد.
ساختار مسطح و غیر سلسله مراتبی: مدیران در دانمارک اغلب همراه افراد تیم‌شان غذا صرف می‌کنند که بر اساس این رویکرد، طراحی محیط اداره پلان آزاد است. پلان آزاد سلسله مراتب را از بین می‌برد و این محیط به طور طبیعی جریان اطلاعات را از سطوح بالا به پایین آسانتر می‌سازد.
استقلال داخلی: تفکر مستقل و استقلال به اندازه کار تیمی در فرهنگ کسب و کار دانمارک با ارزش است. کسب و کارهای دانمارکی، کارمندان را تشویق می‌کنند تا مشکلات و راه هایی را که موجب کارکرد بهتر شرکت می‌شود شناسایی کنند و راه‌حل‌هایی ارائه دهند که این راه‌حل‌ها می‌توانند مرتبط با وظایف مستقیم آنها باشد یا نباشد. این نوع رفتار، همه کارمندان را ذی‌نفع می‌سازد و احساسی را القا می‌کند که صدای همه افراد شنیده می‌شود و در راستای کارکرد بهتر شرکت خواهد بود.
شیوه مدیریتی دلسوزانه: که حفظ کارمندان در دانمارک برای شرکتها حالت رقابتی دارد و این منجر به محیط کاری بهتر می‌شود. آنها به مراقبت بیشتر کارمندان و تیم‌شان نیاز دارند. کارمندان نیز باید مافوق خود را به عنوان مدیر بپذیرند. آنها می‌دانند که رئیس‌شان تصمیم نهایی را می‌گیرد و مسئولیت آنها را دارد اما رابطه آنها تساوی‌طلبانه‌تر است. مسئله مهم این است که کارمندان، مافوق خود را در درجه اول به عنوان یک "انسان" بپذیرند. دانمارکی‌ها می‌گویند "اگر من شما را تنها به عنوان رئیسم ببینم و نه یک انسان، ممکن است شرکت شما را ترک کنم و رئیس بهتری انتخاب نمایم".
تلاش کنیم تا محیطی شاد برای خود و همکارانمان همراه با بهره‌وری بهتر بسازیم.
منابع:
1. روزنامه دنیای اقتصاد، شنبه 02/05/1395 ، سال چهاردهم، شماره 3819
2. http://www.businessnewsdaily.com/7932-create-better-work-environment.html
3. http://www.businessnewsdaily.com/6084-employee-happiness-without-raise.html
4. https://www.hiveage.com/blog/create-better-office-environment/
5. http://www.inc.com/guides/2010/10/10-tips-for-making-employees-love-their-office.html
6. http://www.gethppy.com/workplace-happiness/25-little-things-that-make-you-happy-at-work
7. http://greatist.com/happiness/10-scientifically-proven-ways-boost-workplace-happiness
8. http://www.reliableplant.com/Read/18833/how-to-keep-your-employees-happy-productive
9. https://www.theguardian.com/lifeandstyle/2014/nov/03/why-does-happiness-matter
10. http://blogs.ei.columbia.edu/2015/04/23/why-happiness-is-important/
