تجهیز و راه‌اندازی آزمایشگاه زمین‌شناسی مهندسی
در اداره کل زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق
توسط: هادی شریفی
با توجه به نقش کلیدی ابزارها در تعیین دقت و صحت قضاوت‌های مهندسی و پیش‌بینی رفتار زمین در انواع رخداد‌های مخاطره انگیز زمین‌شناختی و نیاز به بهره‌گیری از نتایج آزمون‌های طراحی شده با نظارت کنترل شده و قابل دسترس، اداره مخاطرات زمین‌شناختی اقدام به تجهیز و راه‌اندازی آزمایشگاه تخصصی زمین‌شناسی مهندسی با اهداف ذیل نموده است.
• رفع نیازهای داخلی در پروژه‌های جاری سازمان
• ایجاد آزمایشگاه تخصصی با برند معتبر سازمان زمین‌شناسی در حوزه مخاطرات زمین‌شناختی
• اطمینان از صحت و دقت نتایج آزمایش‌های طراحی شده در پروژه‌ها با امکان نظارت مستقیم
• تربیت کادرهای متخصص و ارائه خدمات مطلوب به جامعه مخاطبان
در حال حاضر تجهیز این آزمایشگاه با مساعدت‌های فراوان مدیر کل محترم و معاونت اجرایی اداره کل در حدی است که ۸۰ % از آزمون‌های استاندارد در حوزه ژئوتکنیک در این آزمایشگاه قابل انجام است.
نیروی انسانی و خدمات قابل ارائه
الف) کادر فنی
در حال حاضر مسئول اداره مخاطرات زمین‌شناختی به عنوان ناظر، یک نفر کارشناس ماهر به عنوان کارشناس مسئول آزمایشگاه با تخصص زمین‌شناسی مهندسی و یک نفر کارشناس ارشد با تخصص رسوب‌شناسی به عنوان هسته اصلی مدیریت آزمایشگاه درنظر گرفته شده‌اند.
ب) خدمات قابل ارائه
1- آزمایش‌های مکانیک خاک
- آزمایش‌های شاخص (Index Tests)
- آزمایش دانه بندی
- آزمایش هیدرومتری
- آزمایش تعیین حدروانی و خمیری
- تعیین حد انقباض خاک
- تعیین طبقه بندی خاک به طریق یونیفاید
- تعیین رطوبت خاک
- آزمایش‌های مهندسی و مقاومتی خاک
- تعیین وزن مخصوص (Gs)
- تعیین وزن مخصوص بخش ریز دانه خاک
- آزمایش برش مستقیم به روش های سریع و کند بر روی نمونه های کوچک به ابعاد 6×6، 10×10
- آزمایش تعیین مقاومت فشاری تک محوری
- آزمایش تحکیم برای نمونه های به قطر 50 تا 75 میلی‌متر
- تعیین قابلیت تورم یا نشست خاک های چسبنده
- تعیین نفوذپذیری خاک با ارتفاع متغیر
- تعیین نفوذپذیری خاک با ارتفاع ثابت
- آزمایش تراکم به روش ساده
- آزمایش تراکم به روش اصلاح شده
- آزمایش تعیین نسبت باربرداری CBR
- آزمایش هیدرومتری مضاعف
2- آزمایش‌های مکانیک سنگ
آزمایش‌های مکانیک سنگ بر روی نمونه های مغزه و با بلوک های سنگی مطابق روش های ارائه شده در استاندارد ISRM انجام می گردد:
- تعیین مقاومت سنگ به روش بارنقطه ای
- تعیین مقاومت فشاری تک محوری به همراه اندازه گیری مدول الاستیسیته و ضریب پوآسون در سنگ
3- آزمایش‌های برجای خاک (آزمایش‌های صحرایی)
- تعیین دانسیته برجا خاک به روش مخروط ماسه
- آزمایش نفوذ استاندارد Standard Penetration Test
- آزمایش نفوذ مخروط Cone Penetration Test
- آزمایش برش پره Vane Shear Test
- آزمایش پرسیومتری Pressuremeter Test
- آزمایش نفوذ مخروط دینامیکی Dynamic Cone Penetration Test
نمایی از آزمایشگاه زمین‌شناسی مهندسی در مرکز
فهرست تجهیزات آزمایشگاه زمین شناسی مهندسی
